สวัสดีเพื่อนๆ สมาชิกทุกท่านครับ วันนี้ สื่อฟรีออนไลน์ดอทคอม ขอนำเสนอ อบรมออนไลน์ กิจกรรมดี ๆ จาก Thai PBS ขอเชิญทุกท่านเรียนรู้วิธีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial intelligence) เบื้องต้นเพื่อผลิตสื่อการสอนที่หลากหลายในชั้นเรียน รวดเร็ว ประหยัดงบประมาณและเวลา พร้อมเรียนรู้ Generative AI (Gen-AI) เพื่อเป็นเครื่องทุ่นแรงใหม่ให้กับครูไทยในศตวรรษที่ 21 ได้รับเกียรติบัตรจากการเข้าร่วมกิจกรรม
อบรมออนไลน์ กิจกรรมดี ๆ จาก Thai PBS ขอเชิญทุกท่านเรียนรู้วิธีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial intelligence) เบื้องต้นเพื่อผลิตสื่อการสอนที่หลากหลายในชั้นเรียน รวดเร็ว ประหยัดงบประมาณและเวลา พร้อมเรียนรู้ Generative AI (Gen-AI) เพื่อเป็นเครื่องทุ่นแรงใหม่ให้กับครูไทยในศตวรรษที่ 21 ได้รับเกียรติบัตรจากการเข้าร่วมกิจกรรม

ปัญญาประดิษฐ์เพื่อการสอนยุคใหม่ เครื่องทุ่นแรงสำหรับครูในศตวรรษที่ 21
การศึกษาในศตวรรษที่ 21 กำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่ไม่เคยมีมาก่อน ด้วยการมาถึงของปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence หรือ AI) ที่ไม่เพียงแต่จะปฏิวัติวิธีการทำงานในหลายอุตสาหกรรม แต่ยังเปิดโอกาสใหม่ ๆ ให้กับวงการการศึกษาอย่างไม่มีที่สิ้นสุด สำหรับครูไทยที่กำลังมองหาวิธีการใหม่ ๆ ในการจัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ประหยัดเวลาและงบประมาณ พร้อมทั้งสร้างสื่อการสอนที่หลากหลายและน่าสนใจ AI คือคำตอบที่คุณกำลังค้นหา
เทคโนโลยี Generative AI (Gen-AI) ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการปฏิวัติการศึกษายุคใหม่ สามารถช่วยให้ครูสร้างเนื้อหาการสอนได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นการเขียนแผนการสอน การสร้างใบงาน การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ หรือแม้กระทั่งการสร้างสื่อมัลติมีเดียที่ดึงดูดใจ ทั้งหมดนี้สามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่รู้วิธีการใช้งานที่ถูกต้อง
บทความนี้จะพาคุณเดินทางสู่โลกของ AI เพื่อการศึกษา เริ่มตั้งแต่ความรู้พื้นฐานไปจนถึงการประยุกต์ใช้งานจริงในชั้นเรียน พร้อมด้วยเทคนิคและกลยุทธ์ที่จะทำให้คุณเป็นครูยุคใหม่ที่สามารถใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องทุ่นแรงในการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่ยอดเยี่ยมให้กับนักเรียน
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์ (AI) เบื้องต้น
ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) คือเทคโนโลยีที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อให้เครื่องจักรสามารถทำงานที่ต้องใช้ความคิดและการตัดสินใจเหมือนมนุษย์ได้ ในบริบทของการศึกษา AI ไม่ใช่สิ่งที่ซับซ้อนหรือเข้าใจยากอย่างที่หลายคนคิด แต่เป็นเครื่องมือที่สามารถเรียนรู้และใช้งานได้ง่าย ๆ เพื่อช่วยให้การสอนมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ในปัจจุบัน AI ได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันของเราอย่างมาก ตั้งแต่ระบบแนะนำเนื้อหาใน YouTube การแปลภาษาออนไลน์ ไปจนถึงผู้ช่วยเสียงอัจฉริยะในมือถือ สำหรับครู AI สามารถเป็นผู้ช่วยที่ยอดเยี่ยมในการลดภาระงานที่ซ้ำซาก ช่วยให้มีเวลามากขึ้นในการออกแบบประสบการณ์การเรียนรู้ที่สร้างสรรค์และมีคุณภาพ
การเข้าใจ AI เบื้องต้นจะช่วยให้ครูสามารถมองเห็นโอกาสและความเป็นไปได้ในการนำเทคโนโลยีนี้มาใช้ในชั้นเรียน โดยไม่ต้องกังวลเรื่องความซับซ้อนทางเทคนิค เพราะเครื่องมือ AI สมัยใหม่ถูกออกแบบมาให้ใช้งานง่าย เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่มีพื้นฐานด้านเทคโนโลยีขั้นสูง
Generative AI (Gen-AI) คืออะไร และทำไมครูต้องรู้จัก
Generative AI หรือ Gen-AI คือเทคโนโลยี AI ที่สามารถสร้างเนื้อหาใหม่ ๆ ได้ ไม่ว่าจะเป็นข้อความ รูปภาพ เสียง หรือแม้กระทั่งวิดีโอ โดยการเรียนรู้จากข้อมูลขนาดใหญ่และสามารถประยุกต์ความรู้นั้นมาสร้างสรรค์สิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน สำหรับครู Gen-AI เปรียบเสมือนผู้ช่วยที่มีความสามารถหลากหลาย ทั้งเป็นนักเขียน นักออกแบบ และนักวิจัยที่พร้อมช่วยงานตลอด 24 ชั่วโมง
ความแตกต่างของ Gen-AI จาก AI แบบดั้งเดิมคือความสามารถในการสร้างสรรค์ หากเปรียบเทียบ AI ทั่วไปจะเป็นเหมือนเครื่องคิดเลขที่ให้คำตอบตายตัว แต่ Gen-AI เปรียบเสมือนศิลปินที่สามารถสร้างผลงานใหม่ ๆ ได้ทุกครั้งที่ได้รับมอบหมายงาน ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานด้านการศึกษาที่ต้องการความหลากหลายและความคิดสร้างสรรค์
สำหรับครูไทยในศตวรรษที่ 21 การเข้าใจและสามารถใช้งาน Gen-AI ถือเป็นทักษะสำคัญที่จะช่วยยกระดับคุณภาพการสอนและลดภาระงานประจำที่ใช้เวลามาก การมี Gen-AI เป็นผู้ช่วยจะทำให้ครูสามารถเน้นไปที่สิ่งที่สำคัญที่สุด คือการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับนักเรียนและการออกแบบประสบการณ์การเรียนรู้ที่มีความหมาย
ประโยชน์ของ AI ในการผลิตสื่อการสอน
การใช้ AI ในการผลิตสื่อการสอนนำมาซึ่งประโยชน์มากมายที่จะช่วยให้ครูสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ประโยชน์แรกที่สำคัญที่สุดคือการประหยัดเวลาอย่างมาก หากเดิมครูต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงในการค้นคว้าข้อมูล เขียนเนื้อหา และออกแบบสื่อการสอน ด้วย AI สิ่งเหล่านี้สามารถทำได้ภายในนาทีเดียว ทำให้ครูมีเวลามากขึ้นในการเตรียมตัวสำหรับการสอนที่มีคุณภาพ
การประหยัดงบประมาณเป็นอีกหนึ่งข้อดีสำคัญ แทนที่จะต้องจ้างนักออกแบบ นักเขียนเนื้อหา หรือซื้อสื่อการสอนสำเร็จรูปที่มีราคาแพง ครูสามารถใช้เครื่องมือ AI ในการสร้างสื่อการสอนที่มีคุณภาพได้ด้วยตัวเอง โดยใช้งบประมาณที่น้อยมาก หรือในบางกรณีอาจไม่เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมเลย
ความหลากหลายของสื่อการสอนที่สามารถสร้างได้เป็นจุดเด่นอีกประการหนึ่ง ด้วย AI ครูสามารถสร้างเนื้อหาได้หลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่ข้อความ รูปภาพ แผนภูมิ แบบทดสอบ ใบงาน จนถึงวิดีโอและเสียงประกอบการสอน ทำให้สามารถตอบสนองรูปแบบการเรียนรู้ที่แตกต่างกันของนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การปรับแต่งเนื้อหาให้เหมาะสมกับระดับของนักเรียนเป็นความสามารถพิเศษของ AI ที่ทำให้การสอนมีประสิทธิผลมากขึ้น ครูสามารถสั่งให้ AI สร้างเนื้อหาเดียวกันในระดับความยากง่ายที่แตกต่างกัน เพื่อให้เหมาะสมกับนักเรียนที่มีความสามารถหลากหลาย ทำให้ทุกคนในห้องเรียนสามารถเรียนรู้ได้อย่างเต็มศักยภาพ
เครื่องมือ AI ยอดนิยมสำหรับครู
ในปัจจุบันมีเครื่องมือ AI มากมายที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือครูในการจัดการเรียนการสอน โดยแต่ละเครื่องมือจะมีจุดเด่นและความสามารถที่แตกต่างกัน การรู้จักและเลือกใช้เครื่องมือที่เหมาะสมจะช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพสูงสุด
ChatGPT ถือเป็นเครื่องมือ AI ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในหมู่ครู เนื่องจากความสามารถในการสนทนาและสร้างเนื้อหาที่หลากหลาย ครูสามารถใช้ ChatGPT ในการเขียนแผนการสอน สร้างใบงาน ออกแบบกิจกรรม หรือแม้กระทั่งสร้างคำถามสำหรับการทดสอบ นอกจากนี้ยังสามารถใช้เป็นที่ปรึกษาในการแก้ไขปัญหาการสอนหรือหาแนวทางใหม่ ๆ ในการจัดการเรียนการสอน
Google Bard (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น Gemini) เป็นอีกหนึ่งเครื่องมือที่ครูไทยควรรู้จัก เนื่องจากสามารถเชื่อมต่อกับ Google Workspace ได้อย่างราบรื่น ทำให้การทำงานร่วมกับ Google Docs Google Slides และ Google Sheets เป็นเรื่องง่าย Gemini ยังมีความสามารถในการค้นหาข้อมูลล่าสุดจากอินเทอร์เน็ตได้ ทำให้เหมาะสำหรับการสร้างเนื้อหาที่ต้องการข้อมูลปัจจุบัน
สำหรับการสร้างภาพประกอบการสอน Midjourney และ DALL-E เป็นเครื่องมือที่ได้รับความนิยมสูง ครูสามารถใช้เครื่องมือเหล่านี้ในการสร้างรูปภาพประกอบเนื้อหา สร้างภาพการ์ตูนตัวละครสำหรับเด็ก หรือแม้กระทั่งสร้างแผนภาพซับซ้อนที่ยากต่อการวาดด้วยมือ การมีภาพประกอบที่สวยงามและเหมาะสมจะช่วยให้การสอนน่าสนใจและจดจำได้ง่ายขึ้น
วิธีการใช้ AI สร้างแผนการสอนอย่างมีประสิทธิภาพ
การสร้างแผนการสอนด้วย AI เป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลジีที่จะช่วยให้ครูประหยัดเวลาได้อย่างมาก และยังได้แผนการสอนที่มีคุณภาพและครอบคลุมเนื้อหาอย่างครบถ้วน ขั้นตอนแรกคือการกำหนดเป้าหมายการเรียนรู้ที่ชัดเจน ครูต้องระบุให้ AI ทราบว่าต้องการให้นักเรียนเรียนรู้อะไร ในระดับชั้นใด และใช้เวลาเท่าไหร่
การเขียนคำสั่ง (Prompt) ที่ดีเป็นกุญแจสำคัญของความสำเร็จ ครูควรระบุรายละเอียดที่สำคัญ เช่น หัวข้อเรื่อง ระดับชั้น จำนวนชั่วโมง วิธีการสอนที่ต้องการ และเป้าหมายการเรียนรู้ที่เฉพาะเจาะจง ยิ่งข้อมูลที่ให้มีความชัดเจนมากเท่าไหร่ ผลลัพธ์ที่ได้จะตรงกับความต้องการมากขึ้นเท่านั้น
ตัวอย่างการเขียนคำสั่งที่ดี “สร้างแผนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่องระบบสุริยะ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ใช้เวลา 5 ชั่วโมง มีการทดลองง่าย ๆ และกิจกรรมกลุ่ม เน้นให้นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะของดาวเคราะห์แต่ละดวงได้” คำสั่งแบบนี้จะช่วยให้ AI สร้างแผนการสอนที่มีรายละเอียดครบถ้วนและใช้งานได้จริง
การปรับแต่งและพัฒนาแผนการสอนที่ได้จาก AI เป็นขั้นตอนสำคัญ ครูควรนำแผนที่ได้มาทบทวนและปรับให้เหมาะสมกับบริบทของโรงเรียน ความสามารถของนักเรียน และทรัพยากรที่มีอยู่ การผสมผสานประสบการณ์การสอนของครูเข้ากับความสามารถของ AI จะทำให้ได้แผนการสอนที่สมบูรณ์แบบ
การสร้างสื่อการสอนที่หลากหลายด้วย AI
ความหลากหลายของสื่อการสอนเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากนักเรียนแต่ละคนมีรูปแบบการเรียนรู้ที่แตกต่างกัน บางคนเรียนรู้ได้ดีจากการฟัง บางคนต้องการภาพประกอบ และบางคนต้องการลงมือปฏิบัติจริง AI สามารถช่วยครูสร้างสื่อการสอนที่ครอบคลุมทุกรูปแบบการเรียนรู้เหล่านี้
การสร้างใบงานและแบบฝึกหัดด้วย AI เป็นการใช้งานที่ได้ผลดีมาก ครูสามารถสั่งให้ AI สร้างใบงานในระดับความยากง่ายที่แตกต่างกัน เพื่อให้เหมาะสมกับความสามารถของนักเรียนแต่ละกลุ่ม นอกจากนี้ยังสามารถสร้างแบบฝึกหัดที่มีรูปแบบหลากหลาย เช่น คำถามปรนัย อัตนัย การจับคู่ การเติมคำในช่องว่าง หรือแม้กระทั่งเกมการศึกษา
การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้เป็นอีกหนึ่งด้านที่ AI สามารถช่วยได้อย่างมาก ครูสามารถขอให้ AI สร้างกิจกรรมที่สร้างสรรค์และน่าสนใจ เช่น การแสดงบทบาทสมมติ การทำโครงงาน การแข่งขัน หรือเกมการศึกษา ที่จะช่วยให้การเรียนรู้เป็นเรื่องสนุกและจดจำได้ง่ายขึ้น
การสร้างสื่อประสม (Multimedia) ด้วย AI เป็นความสามารถที่น่าตื่นเต้นมาก ครูสามารถใช้ AI ในการสร้างเนื้อหาแบบโต้ตอบ สร้างแอนิเมชันง่าย ๆ หรือแม้กระทั่งสร้างเรื่องเล่าที่น่าสนใจประกอบการสอน การมีสื่อประสมที่หลากหลายจะช่วยให้นักเรียนสนใจและเข้าใจเนื้อหาได้ดีขึ้น
เทคนิคการเขียน Prompt ที่มีประสิทธิภาพ
การเขียน Prompt หรือคำสั่งที่ดีเป็นทักษะสำคัญที่จะกำหนดคุณภาพของผลลัพธ์ที่ได้จาก AI ครูที่เข้าใจหลักการเขียน Prompt จะสามารถใช้งาน AI ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ หลักการพื้นฐานคือความชัดเจนและความเฉพาะเจาะจง ยิ่งครูให้ข้อมูลที่ชัดเจนและครบถ้วนมากเท่าไหร่ AI ก็จะสามารถสร้างผลลัพธ์ที่ตรงกับความต้องการมากขึ้นเท่านั้น
การใช้บริบทและตัวอย่าง (Context and Examples) เป็นเทคนิคสำคัญที่จะช่วยให้ AI เข้าใจความต้องการได้ดีขึ้น เมื่อขอให้สร้างสื่อการสอน ครูควรระบุว่าเป็นสำหรับนักเรียนระดับใด มีพื้นฐานความรู้แค่ไหน และต้องการผลลัพธ์ในรูปแบบใด หากมีตัวอย่างที่ต้องการให้เลียนแบบ ควรแนบไปด้วยเพื่อให้ AI ใช้เป็นแนวทาง
การแบ่งขั้นตอน (Step-by-step Instructions) จะช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่มีคุณภาพสูง แทนที่จะให้คำสั่งยาว ๆ ในครั้งเดียว ควรแบ่งเป็นขั้นตอนย่อย ๆ และขอให้ AI ทำทีละขั้นตอน วิธีนี้จะช่วยให้ครูสามารถควบคุมคุณภาพของผลลัพธ์ได้ดีขึ้น และปรับแต่งได้ตามต้องการ
การใช้คำสั่งปรับแต่ง (Refinement Prompts) เป็นทักษะขั้นสูงที่จะช่วยให้ครูได้ผลลัพธ์ที่สมบูรณ์แบบ หลังจากได้ผลลัพธ์ครั้งแรกแล้ว ครูสามารถขอให้ปรับแต่งในส่วนที่ยังไม่พอใจ เช่น “ช่วยทำให้เนื้อหาเข้าใจง่ายขึ้นสำหรับเด็กอายุ 8 ขวบ” หรือ “เพิ่มกิจกรรมที่สนุกสนานมากขึ้น” การปรับแต่งแบบนี้จะทำให้ได้ผลลัพธ์ที่ตรงกับความต้องการมากที่สุด
การประยุกต์ใช้ AI ในการประเมินผลการเรียนรู้
การประเมินผลการเรียนรู้เป็นหนึ่งในงานที่ใช้เวลามากของครู และ AI สามารถช่วยลดภาระงานนี้ได้อย่างมาก การสร้างข้อสอบและแบบทดสอบด้วย AI ไม่เพียงแต่จะประหยัดเวลา แต่ยังช่วยให้ได้คำถามที่หลากหลายและมีคุณภาพ ครูสามารถสั่งให้ AI สร้างคำถามในรูปแบบต่าง ๆ ตั้งแต่ปรนัย อัตนัย การวิเคราะห์ จนถึงการประยุกต์ใช้ความรู้
การวิเคราะห์ผลการเรียนของนักเรียนด้วย AI ช่วยให้ครูสามารถตรวจสอบความก้าวหน้าและจุดอ่อนของผู้เรียนได้อย่างละเอียดและแม่นยำ ระบบ AI สามารถประมวลผลข้อมูลจำนวนมาก เช่น คะแนนสอบ การส่งงาน การมีส่วนร่วมในชั้นเรียน และพฤติกรรมการเรียนออนไลน์ เพื่อนำมาสร้างรายงานเชิงลึกที่บ่งบอกถึงจุดแข็งและจุดที่ควรพัฒนา
นอกจากนี้ AI ยังสามารถทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยแนะนำแนวทางการเรียนรู้เฉพาะบุคคล (Personalized Learning) โดยปรับแบบฝึกหัดหรือสื่อการสอนให้เหมาะสมกับระดับความรู้ ความสนใจ และสไตล์การเรียนรู้ของนักเรียนแต่ละคน สิ่งนี้ไม่เพียงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ แต่ยังช่วยให้นักเรียนเกิดแรงจูงใจและมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนมากขึ้น
การนำ AI มาใช้ในการประเมินผลยังเปิดโอกาสให้เกิดการเรียนรู้แบบต่อเนื่อง (Continuous Assessment) ที่ไม่จำกัดเฉพาะการสอบกลางภาคหรือปลายภาค แต่สามารถติดตามพัฒนาการของผู้เรียนได้ตลอดเวลา ซึ่งทำให้การประเมินมีความยืดหยุ่นและสะท้อนความสามารถที่แท้จริงของนักเรียนได้ดียิ่งขึ้น
รายละเอียด กิจกรรม เรียนรู้วิธีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial intelligence) เบื้องต้นเพื่อผลิตสื่อการสอนที่หลากหลายในชั้นเรียน รวดเร็ว ประหยัดงบประมาณและเวลา พร้อมเรียนรู้ Generative AI (Gen-AI) เพื่อเป็นเครื่องทุ่นแรงใหม่ให้กับครูไทยในศตวรรษที่ 21

คำชี้แจง กิจกรรม เรียนรู้วิธีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial intelligence) เบื้องต้นเพื่อผลิตสื่อการสอนที่หลากหลายในชั้นเรียน รวดเร็ว ประหยัดงบประมาณและเวลา พร้อมเรียนรู้ Generative AI (Gen-AI) เพื่อเป็นเครื่องทุ่นแรงใหม่ให้กับครูไทยในศตวรรษที่ 21
Change Agent to Changing Space ครั้งที่ 10 “สร้างภาพ ทำสื่อจาก AI ตัวช่วยใหม่ของครูไทยยุค 4.0”
โดย คุณพงษ์ระพี เตชพาหพงษ์ ผู้อำนวยการสถาบันศิลปะปัญญาประดิษฐ์ดาวินชี
วันเสาร์ที่ 29 กรกฎาคม 2566 เวลา 10.00-11.30 น. โดย องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย
ลิงก์สำหรับเข้าอบรมออนไลน์
กิจกรรม เรียนรู้วิธีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial intelligence)
เบื้องต้นเพื่อผลิตสื่อการสอนที่หลากหลายในชั้นเรียน รวดเร็ว ประหยัดงบประมาณและเวลา
พร้อมเรียนรู้ Generative AI (Gen-AI) เพื่อเป็นเครื่องทุ่นแรงใหม่ให้กับครูไทยในศตวรรษที่ 21
โดย คุณพงษ์ระพี เตชพาหพงษ์ ผู้อำนวยการสถาบันศิลปะปัญญาประดิษฐ์ดาวินชี