ขอแนะนำอบรมออนไลน์รับเกียรติบัตร โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์

ขอบคุณแหล่งที่มา : ศูนย์พัฒนาวิชาชีพ คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ

สืบสานตำนานสงกรานต์ มรดกวัฒนธรรมไทยที่ไม่มีวันจางหาย

ประเทศไทยของเรามีเทศกาลอันเป็นเอกลักษณ์ที่ทั่วโลกรู้จักกันดี นั่นคือ เทศกาลสงกรานต์ หรือที่เรียกกันว่า “ปีใหม่ไทย” เทศกาลแห่งความสุข การเฉลิมฉลอง และการกลับคืนสู่รากเหง้าของวัฒนธรรมอันงดงามที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานนับพันปี แต่สงกรานต์ไม่ได้เป็นเพียงแค่การสาดน้ำคลายร้อนเท่านั้น หากแต่แฝงไว้ด้วยคุณค่าทางจิตใจ ประเพณี และความเชื่อที่หยั่งรากลึกในวิถีชีวิตของคนไทยทุกคน โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการธำรงรักษามรดกอันล้ำค่านี้ให้คงอยู่คู่แผ่นดินไทยสืบไป

สงกรานต์เริ่มต้นขึ้นจากแนวคิดของปีใหม่ตามคติพราหมณ์-ฮินดู ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์เคลื่อนเข้าสู่ราศีเมษ อันเป็นสัญญาณของการเริ่มต้นปีใหม่ตามปฏิทินสุริยคติไทยโบราณ เทศกาลนี้จึงเปรียบเสมือนการเริ่มต้นใหม่ การชำระล้างสิ่งเก่าๆ ที่ไม่ดีออกไป และการต้อนรับสิ่งดีๆ เข้ามาในชีวิต กิจกรรมหลักของสงกรานต์ไม่ได้มีแค่การเล่นน้ำเพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึงพิธีกรรมทางศาสนา การทำบุญ การรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ การก่อเจดีย์ทราย และการละเล่นพื้นบ้านต่างๆ ที่สะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันของคนไทยกับพระพุทธศาสนาและวิถีชีวิตแบบไทยๆ

หนึ่งในหัวใจสำคัญของสงกรานต์คือ การทำบุญตักบาตร ถือเป็นการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความเป็นสิริมงคล ชาวไทยนิยมเข้าวัด ทำบุญ ฟังเทศน์ ปฏิบัติธรรม เพื่อชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ นอกจากนี้ ยังมีการ สรงน้ำพระ ซึ่งเป็นการนำน้ำหอมไปสรงรูปเคารพ หรือพระพุทธรูป เพื่อความเป็นสิริมงคลและความเจริญรุ่งเรือง กิจกรรมเหล่านี้เป็นสิ่งที่แสดงออกถึงความศรัทธาในพระพุทธศาสนาและเป็นการเตือนใจให้คนไทยยึดมั่นในคุณธรรมความดี

หลังจากพิธีกรรมทางศาสนาแล้ว ก็เข้าสู่ช่วงเวลาของการ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ ซึ่งถือเป็นประเพณีที่งดงามและแสดงออกถึงความเคารพกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ ลูกหลานจะนำน้ำอบน้ำหอมไปรดบนฝ่ามือผู้ใหญ่ พร้อมกล่าวขอพรและอวยพรให้ท่านมีความสุข ความเจริญ การรดน้ำดำหัวยังเป็นการขอขมาลาโทษในสิ่งที่อาจจะเคยล่วงเกินไป ถือเป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวและสังคมให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น

อีกหนึ่งสีสันของสงกรานต์ที่ขาดไม่ได้คือ การก่อเจดีย์ทราย ซึ่งมักจะจัดขึ้นตามวัดหรือพื้นที่สาธารณะ ชาวบ้านจะร่วมกันนำทรายมาสร้างเป็นเจดีย์ทราย พร้อมประดับตกแต่งด้วยธงหลากสี ดอกไม้ และเครื่องสักการะต่างๆ การก่อเจดีย์ทรายนี้มีความเชื่อว่าเป็นการคืนทรายที่ติดเท้ากลับออกจากวัด และยังถือเป็นการถวายเป็นพุทธบูชาอีกด้วย กิจกรรมนี้ยังส่งเสริมความสามัคคีและการทำงานร่วมกันของชุมชน

แน่นอนว่าเมื่อพูดถึงสงกรานต์ ก็ต้องนึกถึง การเล่นสาดน้ำ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่สร้างความสนุกสนานและคลายร้อนในช่วงฤดูร้อนของประเทศไทย การเล่นน้ำในวันสงกรานต์ไม่ได้เป็นเพียงการเล่นสนุกเท่านั้น แต่ยังแฝงความหมายของการชำระล้างสิ่งอัปมงคล และเริ่มต้นสิ่งใหม่ๆ ด้วยความสดชื่น อย่างไรก็ตาม การเล่นน้ำในปัจจุบันได้มีการปรับเปลี่ยนให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น แต่ก็ยังคงความสนุกสนานและเป็นที่ชื่นชอบของทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ

โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมและรักษาคุณค่าเหล่านี้เอาไว้ ด้วยการจัดกิจกรรมต่างๆ ที่เน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้และเข้าใจถึงแก่นแท้ของสงกรานต์ ไม่ใช่เพียงแค่การเล่นสาดน้ำเท่านั้น แต่ยังรวมถึงพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์และคุณค่าทางวัฒนธรรมที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังความสนุกสนานเหล่านั้น การให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติความเป็นมา ความสำคัญของแต่ละพิธีกรรม และความหมายที่แท้จริงของสงกรานต์ จะช่วยปลูกฝังจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมให้แก่คนรุ่นหลัง

นอกจากนี้ โครงการยังมุ่งเน้นการสร้างสรรค์กิจกรรมที่ผสมผสานความร่วมสมัยเข้ากับความเป็นไทยดั้งเดิม เช่น การประกวดเทพีสงกรานต์ การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน การออกร้านค้าสินค้า OTOP การสาธิตการทำขนมไทยโบราณ และการละเล่นพื้นบ้านต่างๆ ซึ่งจะช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติให้เข้ามาสัมผัสกับเสน่ห์ของสงกรานต์ไทยอย่างใกล้ชิด และเป็นการสร้างรายได้ให้กับชุมชนไปในตัว

การสืบสานประเพณีสงกรานต์ยังเป็นโอกาสอันดีในการส่งเสริม การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ของประเทศไทย นักท่องเที่ยวจำนวนมากจากทั่วทุกมุมโลกต่างหลั่งไหลเข้ามาสัมผัสประสบการณ์สงกรานต์ที่ไม่มีที่ไหนเหมือน การที่ประเทศไทยได้รับการขึ้นทะเบียน “สงกรานต์ในประเทศไทย” (Songkran in Thailand) เป็นรายการตัวแทนมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ โดยองค์การยูเนสโก ยิ่งเป็นการตอกย้ำถึงคุณค่าและความสำคัญของประเพณีนี้ในระดับโลก การพัฒนาและต่อยอดกิจกรรมสงกรานต์ให้มีความหลากหลายและน่าสนใจมากขึ้น จะช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวได้มากขึ้น และเป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมไทยสู่สายตาชาวโลก

อย่างไรก็ตาม การอนุรักษ์สงกรานต์ไม่ใช่เพียงแค่การจัดงานเฉลิมฉลองเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการปลูกฝัง จิตสำนึกที่ดีงาม ในการปฏิบัติตนในช่วงเทศกาล เช่น การเล่นน้ำอย่างสุภาพ ไม่ประพรมน้ำใส่ผู้สูงอายุหรือผู้ที่ไม่ประสงค์จะเล่นน้ำ การแต่งกายให้เหมาะสม การไม่ดื่มสุราเกินขนาด และการเคารพกฎระเบียบของสังคม สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นส่วนสำคัญในการรักษาภาพลักษณ์ที่ดีของสงกรานต์และประเทศชาติ

โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงเป็นมากกว่าแค่การจัดงานรื่นเริง แต่เป็นการลงทุนเพื่ออนาคตของชาติ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้ภาคภูมิใจในรากเหง้าของตนเอง และส่งต่อมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่านี้ไปสู่คนรุ่นต่อไป การสนับสนุนและมีส่วนร่วมในโครงการดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นในฐานะผู้จัด ผู้เข้าร่วม หรือผู้รับผิดชอบนโยบาย ล้วนมีความสำคัญอย่างยิ่งในการทำให้ประเพณีสงกรานต์คงอยู่คู่กับสังคมไทยตราบนานเท่านาน ตราบใดที่เรายังคงเห็นคุณค่าและร่วมกันอนุรักษ์ประเพณีอันดีงามนี้ สงกรานต์ก็จะยังคงเป็นเทศกาลแห่งความสุข ความสดใส และความเป็นสิริมงคลสำหรับคนไทยทุกคนตลอดไป นี่คือความงดงามของวัฒนธรรมที่ไม่อาจประเมินค่าได้ และคือสิ่งที่ทำให้ประเทศไทยเป็นที่รักของคนทั่วโลก

สืบสานสงกรานต์ สานใจไทยไม่เสื่อมคลาย

ประเทศไทยเป็นดินแดนที่มีวัฒนธรรมอันงดงามและยาวนาน หนึ่งในประเพณีที่สะท้อนถึงรากเหง้าและจิตวิญญาณของคนไทยได้อย่างลึกซึ้งคือประเพณีสงกรานต์ เทศกาลปีใหม่ไทยที่เต็มไปด้วยความอบอุ่นของครอบครัว การแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่ และการรื่นเริงอย่างสร้างสรรค์ ประเพณีสงกรานต์มิใช่เพียงกิจกรรมสาดน้ำที่ผู้คนจดจำเท่านั้น หากแต่เป็นการรวมพลังแห่งความรักความสามัคคี และเป็นเครื่องมือสำคัญในการเชื่อมโยงอดีตกับปัจจุบัน

เพื่อรักษามรดกทางวัฒนธรรมนี้ให้คงอยู่สืบไป โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงได้ถือกำเนิดขึ้นโดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในสังคมไทย โดยเฉพาะเยาวชน ซึ่งเป็นพลังสำคัญในการธำรงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ของชาติ กิจกรรมในโครงการมีความหลากหลาย ทั้งการจัดนิทรรศการ การแสดงศิลปวัฒนธรรม การจัดขบวนแห่รถบุปผาชาติ การสรงน้ำพระ การรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ และการสอนประดิษฐ์เครื่องใช้ในประเพณี เช่น พานไหว้ครู ตุงล้านนา หรือดอกไม้ไหว้พระ

หนึ่งในกิจกรรมที่ได้รับความสนใจมากคือการรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความกตัญญูกตเวทีของคนไทยต่อบรรพบุรุษและผู้มีพระคุณ เยาวชนจะได้เรียนรู้ว่าการเคารพผู้อาวุโสไม่ใช่แค่การปฏิบัติตามธรรมเนียม แต่คือการแสดงออกซึ่งจริยธรรมและความรักอันแท้จริง กิจกรรมนี้จึงช่วยสร้างความผูกพันระหว่างวัยได้อย่างลึกซึ้ง

ในแต่ละชุมชนที่เข้าร่วมโครงการจะมีการตกแต่งสถานที่ด้วยลวดลายไทย ผ้าขาวม้า ธงสีสด และกลิ่นอายของดอกไม้ไทย เช่น ดอกมะลิ ดอกลำดวน และดอกคูณ ซึ่งล้วนสื่อถึงความสดชื่นบริสุทธิ์ของเทศกาลปีใหม่ไทย การที่ชาวบ้านได้มีโอกาสร่วมกันจัดงานในหมู่บ้านของตนเอง ทำให้เกิดความสามัคคีและความรู้สึกเป็นเจ้าของวัฒนธรรม

อีกหนึ่งกิจกรรมที่น่าชื่นชมคือการสอนทำขนมไทยให้แก่เด็กและเยาวชน ซึ่งมีทั้งขนมต้ม ขนมชั้น และขนมไทยประยุกต์ที่ยังคงไว้ซึ่งรูปแบบดั้งเดิม โดยวิทยากรในแต่ละชุมชนมักเป็นผู้เฒ่าผู้แก่ซึ่งสืบทอดภูมิปัญญามาจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้การเรียนรู้เป็นไปอย่างมีชีวิตชีวาและเปี่ยมไปด้วยความรักในรากเหง้าของตนเอง

บรรยากาศของเทศกาลสงกรานต์ในโครงการสืบสานวัฒนธรรมฯ ยังช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวในชุมชนอีกด้วย นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติต่างหลั่งไหลมาสัมผัสวิถีชีวิตดั้งเดิม อาทิ การเล่นน้ำแบบสุภาพ การแต่งกายด้วยผ้าไทย การฟังดนตรีพื้นบ้าน และการแสดงฟ้อนรำที่อ่อนช้อย การท่องเที่ยวในลักษณะนี้ถือเป็นรูปแบบของการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ยั่งยืน

โครงการนี้ยังเน้นการสร้างสื่อความรู้เกี่ยวกับประเพณีสงกรานต์ในรูปแบบที่ทันสมัย เช่น การจัดทำสื่อวีดิทัศน์ การสื่อสารผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ และการจัดการอบรมเชิงปฏิบัติการให้แก่ครู นักเรียน และผู้นำชุมชน ทำให้ความรู้และจิตสำนึกเกี่ยวกับวัฒนธรรมไทยสามารถแพร่กระจายไปในวงกว้าง และสามารถปรับใช้กับบริบทของยุคปัจจุบันได้อย่างเหมาะสม

สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งของโครงการนี้คือการส่งเสริมบทบาทของครอบครัวในการมีส่วนร่วมกับกิจกรรมวัฒนธรรม เพราะเมื่อครอบครัวได้ร่วมมือกันในการแต่งบ้าน ตระเตรียมข้าวของ และมีส่วนร่วมในพิธีกรรมต่างๆ ลูกหลานก็จะเห็นเป็นแบบอย่างและซึมซับไปโดยอัตโนมัติ ซึ่งเป็นวิธีการส่งต่อวัฒนธรรมที่เข้มแข็งที่สุดและมีประสิทธิภาพยั่งยืนกว่าวิธีใด

นอกจากนี้ ในการจัดโครงการสืบสานประเพณีสงกรานต์ยังให้ความสำคัญกับการรักษาสิ่งแวดล้อม เช่น การงดใช้พลาสติกในการจัดงาน การเลือกใช้ภาชนะธรรมชาติ เช่น กระทงใบตอง ปิ่นโตดินเผา และไม้ไผ่ รวมถึงการรณรงค์ใช้น้ำอย่างประหยัดในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ทำให้เป็นประเพณีที่ไม่เพียงแต่อนุรักษ์วัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อมอย่างแท้จริง

บทเรียนสำคัญจากโครงการนี้คือ การที่คนรุ่นใหม่จะสามารถยืนหยัดอยู่บนเวทีโลกได้อย่างมั่นคงนั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้จักและภูมิใจในรากเหง้าของตนเอง การรู้ที่มาและความหมายของประเพณีต่างๆ จะทำให้คนรุ่นใหม่ไม่หลงลืมตัวตน และสามารถใช้วัฒนธรรมเป็นพลังในการพัฒนาอย่างสร้างสรรค์

ความสำเร็จของโครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงมิใช่เพียงการจัดงานประเพณีให้สำเร็จลุล่วงในแต่ละปี หากแต่คือการสร้างความต่อเนื่องและแรงบันดาลใจให้เกิดการสืบสานวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้งในจิตใจของผู้คน การกระตุ้นให้เกิดความหวงแหนในสิ่งที่บรรพชนสร้างไว้ และการยืนหยัดในคุณค่าที่แท้จริงของความเป็นไทย

ในยุคที่โลกเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว วัฒนธรรมจึงเป็นรากฐานที่ช่วยยึดโยงความเป็นตัวตนของคนในชาติ โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงเป็นหนึ่งในตัวอย่างที่งดงามของการผสมผสานระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เพื่อสร้างสังคมไทยที่เข้มแข็งทั้งในด้านวัฒนธรรม คุณธรรม และจิตวิญญาณ

การเดินหน้าสืบสานวัฒนธรรมจึงมิใช่เพียงการจัดกิจกรรมตามฤดูกาล หากแต่เป็นภารกิจแห่งจิตวิญญาณที่ทุกภาคส่วนควรร่วมแรงร่วมใจกันทำให้เกิดขึ้นอย่างจริงจังและต่อเนื่อง เพราะวัฒนธรรมคือชีวิต คือจิตใจ และคือเสน่ห์ที่ไม่อาจหาได้จากที่ใดในโลกนี้

ประเทศไทยจะสามารถยืนหยัดในเวทีโลกได้อย่างสง่างามก็ต่อเมื่อเราเข้าใจตนเอง เคารพในรากเหง้าของเรา และภาคภูมิใจในการเป็นคนไทย โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์จึงเป็นสะพานแห่งเวลา ที่เชื่อมโยงอดีตกับอนาคตไว้ด้วยหัวใจไทยอันบริสุทธิ์

รายละเอียดการอบรม

***คำชี้แจง***
ทำข้อสอบถึงเกณฑ 80% รับเกียรติบัตรทันทีทางอีเมล์ที่แจ้ง

***หมายเหตุ***

การทำแบบทดสอบความรู้ผ่านบทเรียนออนไลน์ เรื่อง โครงการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีสงกรานต์

1. ระบบเต็มหรือจำกัดจำนวนต่อวัน แนะนำให้ทำช่วงเช้า
2. ใส่อีเมล์ผิดต้องใช้ gmail เท่านั้น
3. คะแนนไม่ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด
4. ต้องใช้เวลาในการตอบกลับอีเมล์ อาจนานถึง 1 วัน
5. อาจอยู่ในเมล์ขยะ
6. บางเพจจำกัด gmail และให้ทำได้เพียงครั้งเดียว
7. บางเกียรติบัตรไม่ส่งทางอีเมล์ต้องดาวโหลดจากเว็บไซต์

ตัวอย่างเกียรติบัตร

ขอบคุณแหล่งที่มา : ศูนย์พัฒนาวิชาชีพ คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ